De re-integratie op de arbeidsmarkt van mensen die kanker hebben overleefd, verloopt moeizaam. Met veertigduizend patiënten in de werkende leeftijd (18-65 jaar) bij wie jaarlijks de diagnose kanker wordt gesteld, is dat een groeiend maatschappelijk probleem. Dr. Martine van Egmond, epidemioloog en gezondheidswetenschapper, onderzocht wat de beperkende en ondersteunende factoren zijn bij de re-integratie van deze patiëntengroep op de arbeidsmarkt. Op 19 januari jl. promoveerde ze op haar onderzoek aan de Vrije Universiteit Amsterdam.
Een van de belangrijkste bevindingen van het promotieonderzoek van Martine van Egmond is dat overlevers van kanker een dubbele verlieservaring hebben.1 Ze verliezen zowel hun baan als hun gezondheid door kanker. “Ongeveer 25% van de Nederlandse kankerpatiënten in de werkende leeftijd verliest zijn baan. Hun bestaanszekerheid staat plotseling op losse schroeven. Dat doet veel met mensen. Deze patiënten hebben niet alleen vaak lichamelijke of geestelijke klachten, zoals vermoeidheid, stress en angst, ze hebben ook weinig vertrouwen dat ze weer aangenomen zullen worden. Het blijkt dat als gevolg hiervan de kans dat zij succesvol terugkeren op de arbeidsmarkt relatief klein is.”
Daar komt bij dat deze patiënten hun belastbaarheid weer moeten opbouwen. “Dat maakt dat ze onzeker zijn om te solliciteren op vacatures. Ze weten niet of ze het aangeboden werk wel aankunnen.”
Betere samenwerking
Er worden weinig passende interventies aangeboden voor overlevers van kanker die aan het werk willen, constateert Van Egmond. “In ons eigen onderzoek hebben we een interventie ontwikkeld waarvan we de effectiviteit, vergeleken met de care as usual, jammer genoeg niet konden aantonen. Dat kwam deels doordat het interventieprogramma niet goed bleek aan te sluiten bij de context van praktijkprofessionals, en door versnipperde begeleiding van curatieve en arbeidsgerelateerde zorg.”
Dat is meteen een aanbeveling van Van Egmond. Interventies die overlevers van kanker helpen om aan het werk te komen, zijn alleen kansrijk als de samenwerking in het zorgsysteem van de ex-patiënten optimaal is. “Behandelaars, overheid, UWV en werkgevers moeten zich gezamenlijk inspannen om overlevers van kanker aan het werk te houden of te krijgen. Een meer geïntegreerde aanpak is daarom nodig. Niet alleen overlevers van kanker profiteren daarvan, maar ook de groeiende groep patiënten met chronische ziekten. Ook zij willen graag aan het werk blijven.”
Referentie
1. Van Egmond MP. Thesis 2017. Return to work in cancer survivors with job loss.
Drs. Michel van Dijk, wetenschapsjournalist
Oncologie Up-to-date 2017 vol 8 nummer 2