Bij patiënten met gemetastaseerd niet-kleincellig longcarcinoom is moleculaire analyse van tumorweefsel in de praktijk niet altijd mogelijk. Tijdens de IASLC 2021 World Conference on Lung Cancer liet longarts drs. Christi Steendam (Erasmus MC Kankerinstituut, Rotterdam) zien dat door analyse van celvrij (cf) DNA in het plasma van deze patiënten alsnog mutaties kunnen worden aangetoond waarvoor een doelgerichte therapie beschikbaar is.
Goede moleculaire analyse is van groot belang voor patiënten met gemetastaseerd niet-kleincellig longcarcinoom (NSCLC), maar de praktijk blijkt vaak weerbarstig, aldus Christi Steendam. “Er zijn altijd patiënten bij wie de uitzaaiingen niet benaderbaar zijn voor een biopt, of bij wie het biopt uit de long te weinig cellen bevat voor verdere moleculaire analyse. De patiënt mist daardoor mogelijk de kans op een gerichte behandeling.” Omdat bekend is dat in Nederland nog niet al deze patiënten een volledige moleculaire analyse krijgen, is vanuit het Erasmus MC in de Comprehensive Cancer Network (CCN)-regio Zuidwest het project ‘Lung Cancer Diagnosis – cfDNA’ gelanceerd. “Daarbij kan ook in plasma gezocht worden naar mutaties. Eerder hebben we in het Erasmus MC al gezien dat het goed mogelijk is om mutaties die je in weefsel vindt ook in plasma te detecteren. Dat hebben we al bevestigd voor de EGFR-gemuteerde populatie”, vertelde Steendam.1
Alle ziekenhuizen in de CCN-regio Zuidwest kregen de gelegenheid om plasma in te sturen van de mensen bij wie het niet lukte om op weefsel moleculaire analyse te verrichten. In het Erasmus MC werd vervolgens het cfDNA uit het plasma geïsoleerd en middels next generation sequencing (NGS) geanalyseerd. De resultaten werden besproken in de moleculaire tumorboard, en vervolgens naar de aanvrager gestuurd, eventueel voorzien van een begeleidend therapieadvies indien van toepassing.
Behandelbare mutaties
In de periode van januari 2019 tot januari 2021 is van 55 patiënten plasma-cfDNA geanalyseerd.2 Bij ongeveer de helft van hen werden mutaties gevonden. Steendam: “Bij zeven van hen konden we een mutatie aantonen die een mogelijk doelwit is voor gerichte therapie. Twee patiënten hadden een EGFR-mutatie, één had een activerende BRAF-mutatie (G466V) en vier hadden een KRAS G12C-mutatie. Deze resultaten zijn naar de aanvrager teruggestuurd, waardoor meer mensen een gerichte behandeling als optie hadden.”
Steendam is enthousiast over deze resultaten: “Voor de mensen bij wie de moleculaire analyse op weefsel niet lukt, heb je op deze manier een extra mogelijkheid om toegang tot een gerichte therapie te krijgen. We raden dan ook aan om, als er een dergelijke patiënt is in de klinische praktijk, te overleggen met een centrum in de buurt of het wellicht mogelijk is om ook op plasma te testen.”
Zie ook het video-interview met drs. Christie Steendam op Oncologie.nu
Referenties
1. Steendam CM, et al. JCO Precis Oncol 2019;3:PO.18.00401.
2. Steendam CM, et al. WCLC 2021; abstr P24.08.
Dr. Astrid Danen, wetenschapsjournalist
Oncologie Up-to-date 2021 vol 12 nummer 6
DEEL DIT ARTIKEL:
