Een nieuwe meta-analyse van de Early Breast Cancer Trialists’ Collaborative Group (EBCTCG) suggereert dat het voordeel oplevert om de dosisintensiteit van adjuvante chemotherapie te verhogen. De uitkomsten laten zien dat tweewekelijkse in plaats van driewekelijkse kuren en sequentiële in plaats van concomitante behandeling met antracyclines en een taxaan gepaard gaat met een overlevingsvoordeel, vertelde prof. dr. Richard Gray (University of Oxford, Verenigd Koninkrijk) tijdens het SABC Symposium in San Antonio.
Richard Gray begon met te vertellen dat celonderzoek suggereert dat het verhogen van de dosisintensiteit (bijvoorbeeld de dosis in mg/m2 per week) van cytotoxische chemotherapie de effectiviteit van de behandeling verder kan verhogen. Dit kan op verschillende manieren, onder meer door simpelweg de dosis per kuur te verhogen. Gray: “Dat is geprobeerd, maar dit is slechts beperkt mogelijk door het optreden van bijwerkingen. Bovendien levert het maar een beperkt betere respons op. Het is niet zo dat er een lineair verband is tussen de dosis en de respons.”
Twee andere manieren om de dosisintensiteit te verhogen zijn door het interval tussen kuren te verkorten en door de medicatie opeenvolgend in plaats van concomitant te geven, zodat de dosering van de afzonderlijke medicijnen verhoogd kan worden. Deze strategieën zijn in een groot aantal studies onderzocht, vertelde Gray, en de EBCTCG gebruikte de resultaten hiervan voor een meta-analyse met individuele patiëntgegevens.
Gray toonde ten eerste dat vergelijking van de twee- en driewekelijkse behandelschema’s met exact dezelfde dosering van de medicijnen (n=10.004) een duidelijk voordeel liet zien van een hogere dosisintensiteit. “Voor het optreden van een recidief was er een zeer significant verschil, met een rate ratio (RR) van 0,83, ofwel een afname van 17% wat betreft het risico op een recidief. Het recidiefpercentage na tien jaar was 28,3% versus 24% bij verhoogde dosisintensiteit. Ook de borstkankermortaliteit was significant verschillend in het voordeel van verhoogde dosisintensiteit (RR 0,86). Na tien jaar was 19,6% versus 16,8% overleden als gevolg van borstkanker.” Ook wanneer studies werden meegenomen met kleine verschillen in chemotherapie in de twee- en driewekelijkse schema’s werden vergelijkbare resultaten gevonden, toonde Gray.
Sequentiële behandeling
De studies naar sequentiële behandeling lieten eveneens een voordeel zien van het verhogen van de dosisintensiteit. Op basis van gegevens van meer dan 11.000 vrouwen bleek dat de kans op een recidief met 13% afnam (RR 0,87; tienjaarrisico 31,3% versus 28,1%) en de kans op overlijden als gevolg van borstkanker met 11% (RR 0,89; tienjaarrisico 19,8% versus 17,7%). Gray: “Maar de verhoging van de dosisintensiteit is bij driewekelijkse sequentiële schema’s iets minder groot ten opzichte van tweewekelijkse schema’s. Dan verwacht je ook een iets minder groot effect.”
De vergelijking van tweewekelijkse sequentiële schema’s met concomitante driewekelijkse schema’s (n=6.532) vond voor zowel het risico op recidief als het risico op overlijden als gevolg van borstkanker een afname van 18% (RR 0,82). In beide gevallen was er na tien jaar een absoluut voordeel van ongeveer 4%, respectievelijk 34,9% versus 30,4% en 26% versus 22,1%.
Gray: “Deze studies met verschillende methoden ter verhoging van de dosisintensiteit hebben opmerkelijk vergelijkbare resultaten. Daarom besloten we om alle studies bij elkaar te analyseren. Deze analyse met gegevens van meer dan 34.000 vrouwen liet opnieuw een vermindering van het risico op recidief zien met 15%, en een vermindering van het risico op overlijden aan borstkanker met 13%.” Ten slotte toonde Gray dat subgroepanalyses suggereren dat het effect van het verhogen van de dosisintensiteit onafhankelijk is van de hormoonreceptorstatus en andere tumor- of patiëntkenmerken.
De Britse onderzoeker concludeerde dat het verkorten van het interval tussen kuren chemotherapie en het sequentieel in plaats van concomitant behandelen, het aantal recidieven en de sterfte aan borstkanker vermindert. Hij benadrukte verder dat het verhogen van de dosisintensiteit veilig lijkt, aangezien dit niet gepaard ging met meer sterfgevallen onder patiënten zonder een recidief.
Referentie
1. Gray R, et al. SABCS 2017: abstract GS1-01.
Drs. Twan van Venrooij, wetenschapsjournalist
Oncologie Up-to-date 2018 vol 9 nummer 1