Evidencio is een onlineplatform dat fungeert als bibliotheek van medische voorspellende modellen ter ondersteuning van de klinische besluitvorming. Dr. Rick Pleijhuis, nu arts-assistent Interne Geneeskunde in Medisch Spectrum Twente te Enschede, kwam met het idee naar aanleiding van de bevinding tijdens zijn promotieonderzoek dat veel predictiemodellen geen klinische toepassing vinden.
De mooiste ontwikkelingen kunnen min of meer toevallig tot stand komen. Evidencio is daarvan een voorbeeld. Rick Pleijhuis vertelt: “Mijn promotieonderzoek aan het UMC Groningen was gericht op toepassing van een nieuwe technologie om borstkanker tijdens chirurgische interventie beter zichtbaar te maken en dus te voorkomen dat tumorweefsel achterbleef. We bouwden een predictiemodel om een selectie te kunnen maken van de vrouwen voor wie toepassing van een dergelijke technologie waardevol kon zijn. Het was dus niet het onderwerp van mijn promotieonderzoek, het was slechts één hoofdstuk ervan. Maar toen ik het in een tijdschrift gepubliceerd had, viel me op hoe stil het bleef. Het vond niet zijn weg naar de kliniek.”
Pleijhuis dook in de wereld van de predictiemodellen en ontdekte dat er op internet duizenden circuleren. “De rapportage van die modellen is niet altijd even transparant en externe validatie en een gebruiksvriendelijke digitale rekenmachine zijn vaak niet beschikbaar”, zegt hij. “Ik denk dat veel van die modellen door onbekendheid ongebruikt blijven. Ze vormen daarnaast vaak een black box. Je kunt wel aan knoppen draaien, maar hoe het model tot een uitkomst komt, blijft onduidelijk. Bovendien bestaan voor één klinische vraag vaak meerdere modellen. Hoe kies je dan? Dat externe validatie vaak uitblijft, heeft mogelijk te maken met het feit dat dit veel werk vergt en bovendien relatief moeilijk is te publiceren. Dan is het aantrekkelijker een nieuw predictiemodel te ontwikkelen.”
Een andere reden waarom veel predictiemodellen onbenut blijven, maar wellicht de belangrijkste, is dat integratie met het elektronische patiëntendossier (EPD) en digitale richtlijnen uitblijft. “De arts moet nu nog alle relevante patiëntkenmerken handmatig invoeren, wat een extra handeling betekent”, aldus Pleijhuis, “Het landschap aan beschikbare predictiemodellen is bovendien divers, waarbij modellen vaak worden aangeboden op lokale websites van bijvoorbeeld ziekenhuizen en onderzoeksinstituten. Dit gebrek aan uniformiteit komt de mogelijkheid tot koppeling met het EPD niet ten goede en bemoeilijkt de kwaliteitscontrole.”
Centrale bibliotheek
Pleijhuis besloot Evidencio op te zetten om deze problemen op te lossen. Evidencio is een centrale bibliotheek waarin alle predictiemodellen in een uniform format kunnen worden gebundeld. Vanuit dat centrale platform kan dan de koppeling met het EPD en digitale richtlijnen worden gemaakt. ”Dit hoeft dan maar één keer te worden gedaan, zodat die koppeling vervolgens overal op dezelfde wijze kan worden aangeboden”, legt Pleijhuis uit.
Toen een eerste model – opgezet in Excel als proof of concept – bleek te werken, zocht Pleijhuis een softwarebedrijf dat het platform verder kon opzetten. Evidencio is nu beschikbaar als website en binnenkort ook als app voor Android en Apple.1 “Artsen kunnen Evidencio gebruiken voor patiëntspecifieke evidencebased beslissingsondersteuning”, gaat Pleijhuis verder, “door de beschikbare predictiemodellen zelf toe te passen. Op dit moment moet de arts nog zelf de patiëntkenmerken invoeren, waarna het systeem een voorspelling geeft voor bijvoorbeeld de kans op aanslaan van de behandeling, het risico op bijwerkingen of de prognose van de patiënt. Veel statistische kennis heeft een arts niet nodig om dit te kunnen doen. Extra aantrekkelijk wordt het als straks de modellen geïntegreerd zijn in het EPD, zodat de handmatige invoer verleden tijd is. Dan gaat het de arts veel tijd besparen.”
Een andere interessante functie van Evidencio is de ingebouwde module voor externe validatie. Hiermee kunnen bestaande predictiemodellen eenvoudig worden gevalideerd op de populatie waarmee een arts in zijn of haar eigen ziekenhuis te maken heeft. Pleijhuis zegt te hopen dat ziekenhuizen wereldwijd gebruik gaan maken van de mogelijkheid in Evidencio om predictiemodellen op eenvoudige wijze extern te laten toetsen. “Als alle beschikbare modellen aan die toetsing worden onderworpen, kan een betrouwbaar beeld worden gevormd welke modellen valide zijn”, zegt hij.
Samenwerking met IKNL
Inmiddels is samenwerking tot stand gekomen met het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL), dat binnenkort de applicatie OncoGuide introduceert, een datagedreven algoritme gebaseerd op richtlijnen en opinies van medische experts. “Evidencio levert aan OncoGuide predictiemodellen voor patiëntspecifieke evidencebased beslissingsondersteuning”, zegt Pleijhuis. “Een arts kan dan per patiënt een individueel zorgpad uitstippelen. Niet alleen op basis van één of twee patiëntkenmerken dus, maar op basis van een hoeveelheid kenmerken die wordt omgezet naar een patiëntspecifieke kans. IKNL onderzoekt momenteel bovendien welke modellen het kan valideren aan de hand van gegevens van duizenden patiënten waarover het beschikt, zodat in de nabije toekomst meer modellen beschikbaar komen die al voor de Nederlandse situatie zijn gecheckt.”
Breed beschikbaar
Evidencio is beschikbaar voor alle artsen die er gebruik van willen maken. “Het is kosteloos voor artsen en onderzoekers”, zegt Pleijhuis. “Voor bepaalde toepassingen, zoals het gebruik van het validatiemodel, geldt wel de verplichting een account aan te maken. We willen weten wie wat toevoegt, zodat we ook weten waar we moeten zijn als er vragen komen of als een update nodig is. Met andere partijen – commerciële partijen bijvoorbeeld – die Evicendio gebruiken om daarmee waarde te creëren, willen we wel de afspraak maken dat wij dan ook een deel van die waarde terug zien, om het platform te kunnen doorontwikkelen.”
Referentie
1. Evidencio. Te raadplegen via www.evidencio.com
Drs. Frank van Wijk, wetenschapsjournalist
Oncologie Up-to-date 2017 vol 8 nummer 2
DEEL DIT ARTIKEL:
