Tijdens de Oncologiedagen voor Nederland en Vlaanderen 2019 kreeg drs. Tom Harryvan (Leids Universitair Medisch Centrum, Leiden) de Pieter de Mulder Award 2019 uitgereikt. Hiermee gaat hij zich in de Verenigde Staten bekwamen in de CRISPR-Cas9-techniek.
Tom Harryvan is momenteel als promovendus verbonden aan de afdelingen Maag-Darm-Leverziekten en Medische Oncologie van het Leids Universitair Medisch Centrum. Daar onderzoekt hij de relatie tussen tumorcellen, tumorgeassocieerde fibroblasten en tumorgeassocieerde immuuncellen.1 Meer specifiek is hij geïnteresseerd in de wisselwerking tussen deze cellen in colorectaal carcinomen van het type CMS4. “CMS4-tumoren bevatten veel fibroblasten”, legt hij uit. “Het feit dat deze CMS4-tumoren ongevoelig zijn voor immunotherapie en de ongunstigste prognose wat betreft overleving hebben, heeft geleid tot het vermoeden dat de aanwezigheid van de vele fibroblasten in deze tumoren de antitumoractiviteit van het immuunsysteem sterk afremt. Een ander kenmerk van de CMS4-tumoren is dat er in die tumoren sprake is van een sterke aanmaak van de signaalstof TGF-bèta. Op basis van deze kennis veronderstellen we dat de slechte prognose en ongevoeligheid voor immunotherapie van CMS4-tumoren voortkomt uit het feit dat deze tumorcellen veel TGF-bèta aanmaken, dat hierdoor de fibroblasten in de tumor geactiveerd raken, waarna deze signaalstoffen uitscheiden die het afweersysteem beletten de tumor aan te vallen.”
Om deze hypothese verder te onderzoeken wil Harryvan gericht kunnen ingrijpen in de hierboven beschreven activeringsroutes. “Tegenwoordig is het mogelijk met de CRISPR-Cas9-techniek genen zeer gericht in of uit te schakelen. Die techniek willen we gaan gebruiken om de diverse schakels van het activeringsmodel in CMS4-tumoren één voor één gericht aan en/of uit te schakelen. Daarmee hopen we niet alleen meer inzicht te krijgen over de wisselwerking tussen de tumorcellen, fibroblasten en immuuncellen in de CMS4-tumoren, maar ook specifieke aangrijpingspunten te identificeren om de immuunrespons in de CMS4-tumoren weer op gang te krijgen. Dankzij de Pieter de Mulder Award kan ik me nu in de Verenigde Staten gaan bekwamen in de CRISPR-Cas9-techniek.”
Referentie
1. Harryvan TJ, et al. J Clin Med 2019;8:1989.
Dr. Marten Dooper, wetenschapsjournalist
Oncologie Up-to-date 2020 vol 11 nummer 1
De Pieter de Mulder Award wordt jaarlijks uitgereikt tijdens de Oncologiedagen voor Nederland en Vlaanderen. De prijs - ter grootte van € 15.000 en ter beschikking gesteld door Pfizer - is in 2007 ingesteld ter nagedachtenis aan de Nijmeegse internist-oncoloog prof. dr. Pieter de Mulder (1949 - 2007). Doelstelling van de Pieter de Mulder Award is om een jonge onderzoeker op het gebied van de oncologie in staat te stellen gedurende een periode van drie maanden kennis op te doen in een kliniek of instituut in het buitenland ten behoeve van bevordering van oncologische research.