Neoadjuvante therapie leidt bij een deel van de vrouwen met borstkanker tot een complete respons. De Nederlandse DESCARTES-studie gaat onderzoeken of aanvullende radiotherapie bij deze vrouwen weggelaten kan worden zonder de kans op terugkeer van ziekte te verhogen. Oncologisch chirurg dr. Frederieke van Duijnhoven, Antoni van Leeuwenhoek te Amsterdam, lichtte de studie toe tijdens het 19e Bossche Mamma Congres.
In toenemende mate krijgen vrouwen met borstkanker tegenwoordig systemische neoadjuvante therapie aangeboden. Dit leidt vaak tot het kleiner worden van de tumor, waardoor het vaker mogelijk wordt een borstsparende operatie te ondergaan. Afhankelijk van het subtype tumor zijn bij 10% tot 75% van de vrouwen na de neoadjuvante therapie in het tumorweefsel geen levende tumorcellen meer aanwezig. Er is dan sprake van een pathologisch complete respons (pCR). “De vraag - die ook de patiënten zelf vaak stellen - is dan of bestraling van de borst na de operatie, een standaardprocedure bij borstsparende operaties, nog wel toegevoegde waarde heeft. Terwijl we wel weten dat de aanvullende radiotherapie bij een deel van de vrouwen gepaard gaat met morbiditeit, zoals pijn, fibrose en/of deformatie van de borst.”
DESCARTES
De PRIME 2-studie heeft al laten zien dat weglaten van de radiotherapie bij oudere vrouwen met laag-risico mammacarcinoom weliswaar leidt tot een iets hoger risico op een lokaal recidief, maar geen invloed heeft op de totale overleving.1 Daarnaast laten de uitkomsten van diverse retrospectieve studies zien dat het risico op een lokaal recidief binnen vijf jaar bij vrouwen met een pCR na neoadjuvante therapie afhankelijk van de gehanteerde definitie van pCR tussen 0% en 5% ligt. Zo werd in een retrospectieve analyse van ruim 5.000 real-worldpatiënten met een pCR een vergelijkbare overleving gevonden met of zonder radiotherapie.2
Van Duijnhoven: “Tegen deze achtergrond hebben wij de DESCARTES-studie opgezet, waarbij DESCARTES staat voor De-ESCAlation of RadioTherapy in Patients With Pathologic Complete rESponse to Neoadjuvant Systemic Therapy. In deze studie onderzoeken we prospectief het effect van het weglaten van aanvullende radiotherapie bij vrouwen bij wie na neoadjuvante therapie sprake is van een pCR. Daarbij beschouwen we een rest-DCIS niet als een pCR.”
Uitkomstmaten
De studie zal plaatsvinden in 25 tot dertig Nederlandse ziekenhuizen en in totaal 595 vrouwen met een pCR includeren. “Dat betreft vrouwen met een laag risico op een lokaal recidief, oftewel vrouwen met een unifocale, cT1-2, N0 tumor, ongeacht subtype.
De primaire uitkomstmaat is het ontstaan van een lokaal recidief binnen vijf jaar. Het verwachte percentage lokale recidieven is 4%. Het weglaten van de radiotherapie wordt daarom als non-inferieur beschouwd als we uitkomen op een percentage lager dan 6%.
Secundaire uitkomstmaten zijn onder andere de ziektevrije overleving tot tien jaar, de totale overleving tot tien jaar, het aantal mastectomieën en de kwaliteit van leven, waaronder ook eventueel ervaren stress door het weglaten van de radiotherapie.” Naar verwachting kunnen de eerste patiënten komende maand in de studie worden geïncludeerd.
Referenties
1. Kunkler IH, et al. Cancer Res 2021;81 (4 Suppl):GS2-03.
2. Mandish SF, et al. Acta Oncol 2020;59:1210-7.
Dr. Marten Dooper, wetenschapsjournalist
Oncologie Up-to-date 2022 vol 13 nummer 4
DEEL DIT ARTIKEL:
