De afdeling Urologie van het Erasmus MC, Rotterdam, gaat samen met het Amerikaanse bedrijf GeneCentric Therapeutics op zoek naar biomarkers die kunnen voorspellen hoe de ziekteprogressie zal zijn bij patiënten met hoog-risico niet-spierinvasieve blaaskanker die al zijn behandeld met BCG-blaasspoelingen. Deze kennis zal naar verwachting ook leiden tot nieuwe behandelopties voor progressieve blaaskanker.
Een probleem bij hoog-risico niet-spierinvasieve blaaskanker is dat ondanks behandeling met Bacillus Calmette-Guérin (BCG)-blaasspoelingen bij één op de drie patiënten de blaaskanker weer terugkeert. Het is echter niet goed te voorspellen welke patiënten baat zullen hebben bij deze blaasspoelingen. Hierdoor worden veel patiënten onterecht behandeld met BCG, dat werkt door het immuunsysteem in de blaas plaatselijk tegen de tumor te mobiliseren.
Voor patiënten bij wie de ziekte ondanks BCG-blaasspoeling terugkeert, rest nog maar één behandeloptie: chirurgische verwijdering van de blaas. Een blaasverwijdering is echter zeer belastend. De patiënt moet na de operatie verder met een stoma of een neoblaas, een nieuw gecreëerde blaas uit een stuk dunne darm die zorgt dat patiënten om de tweeënhalf uur naar het toilet moeten, ook ’s nachts. Bovendien komt ruim de helft van de patiënten met progressieve ziekte binnen vijf jaar te overlijden. Er is dus sterke behoefte om te kunnen voorspellen bij welke patiënten ondanks BCG-blaasspoeling de blaaskanker terug zal keren. Daarnaast zijn andere behandelopties zeer welkom, om te voorkomen dat de blaas verwijderd moet worden en om de overleving van de patiënten te verbeteren.
Next-generation sequencing
Daarom gaan de Erasmus MC Urothelial Cancer Research Group (EUCRG) van de afdeling Urologie en het Amerikaanse bedrijf GeneCentric Therapeutics samen op zoek naar nieuwe biomarkers die ziekteprogressie bij de genoemde aandoening kunnen voorspellen. Het project zal worden geleid door uroloog dr. Tahlita Zuiverloon, hoofdonderzoeker, en arts-onderzoeker drs. Christiaan de Jong.
Het onderzoek is gebaseerd op next-generation sequencing (NGS)-data, een techniek waarmee genetisch materiaal in kaart wordt gebracht. De EUCRG heeft genetische data van patiënten met hoog-risico niet-spierinvasieve blaaskanker verkregen via samenwerking met omliggende ziekenhuizen. GeneCentric Therapeutics is een expertisecentrum voor kankerdiagnostiek en bedreven in het voorspellen van tumorgedrag op basis van NGS-data.
Deze samenwerking biedt de mogelijkheid om de expertise van beide partijen te combineren en genetische profielen te ontwikkelen aan de hand waarvan het mogelijk is om te voorspellen welke patiënten baat zullen hebben bij de behandeling met BCG. Ook zal de gevonden informatie het mogelijk maken om nieuwe behandelingen te ontwikkelen voor hoog risico niet-spierinvasieve blaaskanker.
Blaaskanker
Ruim 70% van de blaaskankers is niet-spierinvasief en bevindt zich in het blaasslijmvlies. Vaak kunnen deze tumoren operatief worden verwijderd. Bij spierinvasieve blaaskanker is de tumor doorgegroeid in de spierlaag. Bij 25% van de niet-spierinvasieve blaaskankers is er sprake van een hoog risico op ziekteprogressie. In die gevallen is BCG-blaasspoeling aangewezen.
Drs. Marc de Leeuw, wetenschapsjournalist
Oncologie Up-to-date 2020 vol 11 nummer 6