Tijdens het 6e Voorjaarssymposium Verpleegkundig Specialisten Oncologie besprak Lucien Engelen, directeur REshape Innovation Center van het Radboudumc te Nijmegen, de technische mogelijkheden die het zorglandschap zullen veranderen en de nieuwe, grote spelers in het zorgveld.
Engelen stelt de zaal toekomstige collega’s voor: digitale hulpverleners. Deze grafische mensen bieden een luisterend oor, geven advies en lezen zelfs emoties. Suggereren gedetecteerde emoties dat er meer aan de hand is dan de patiënt aangeeft, dan wordt een echte hulpverlener ingeschakeld. “De digitale hulpverleners zijn een voorbeeld van wat er de komende vijf tot tien jaar op ons afkomt”, zegt Lucien Engelen.
Van apps naar klinieken
De digitale mogelijkheden in de zorg komen niet zozeer vanuit de huidige zorgverlenende partijen. Engelen: “Vorig jaar ging Amazon in Amerika in de apothekersbusiness. Vervolgens kochten ze 550 whole-foodwinkels in Amerika. Het masterplan erachter: zelf gezondheidszorg leveren aan 1,1 miljoen medewerkers. Daar gaan ze ook zelf klinieken voor bouwen.” Ook Apple kondigde aan klinieken voor medewerkers en hun familie te gaan bouwen. “Binnenkort lanceert dit bedrijf een persoonlijk gezondheidsdossier voor de iPhone, waar in Amerika al honderden ziekenhuizen op aangesloten zijn. Het landelijk elektronisch patiëntendossier waar in Nederland al twintig jaar over wordt gesproken, heeft Apple dus reeds gemaakt. Daardoor hoeft u straks niet meer naar bijvoorbeeld ‘MijnRadboud’ of ‘MijnJBZ’”, aldus Engelen.
Nog vele andere bedrijven staan klaar om het voorbeeld van Apple en Amazon te volgen. Hoe komt een partij als Apple aan kennis om zorg te kunnen leveren? Engelen: “Dat begon met apps. Eerst bouwden ze gezondheid- en leefstijlapps, vervolgens boden ze een platform voor onderzoek doen aan: Apple’s healthkit. Daarmee leerden ze hoe de wereld van zorg in elkaar steekt, zodat ze er nu zelf mee aan de slag kunnen. Bij Amazon was de volgorde iets anders: zij begonnen met een platform.”
Gadgets: de zorg van morgen
Zoals Apple met zijn apps laat zien, begint de zorg van morgen vaak met een gadget. Engelen: “Bij ons wordt op de dagbehandeling Cardiologie nog steeds een 12-kanaals ECG gemaakt, maar er is nu een apparaatje dat een 1-kanaals ECG kan maken. Dat lijkt alleen maar een leuke gadget, maar inmiddels is het FDA approved en worden er in Amerika 1,5 miljoen ECG’s per maand mee gemaakt.”
Engelen geeft voorbeelden van andere gadgets die er aan komen: een plakapparaatje voor op de buik dat bijhoudt of iemand zijn pillen inneemt; een zakformaat apparaatje voor bloeddrukmeten, ECG-maken en SpO2-meten; een apparaatje dat door warmtemeting een ontstekingshaard opspoort. Veel van de technieken zijn te combineren met een smartphone, zoals een aan een smartphone te koppelen echokop voor het maken van echo’s. “Iemand kan dus constant gemeten worden, zonder een kliniek te bezoeken”, zegt Engelen.
De geavanceerde zorggadgets zorgen ervoor dat straks veel meer zorg buiten het ziekenhuis plaatsvindt. Om een indruk te krijgen: 70% van de routinezorg die eind 2014 in het Radboudumc werd geleverd, zal in 2021 buiten het ziekenhuis worden gegeven. De zorg verplaatst from hospital to home, maar Engelen heeft het liever over from hospital to phone, want dat apparaat herbergt straks veel van de zorgtechnieken en iedereen draagt het overal bij zich. “Zorgverleners moeten daardoor op zoek naar manieren om patiënten te helpen daar waar ze zijn”, zegt Engelen. Hij daagt de verpleegkundig specialisten uit zich daar ook mee bezig te houden. “Bij alle besprekingen over innovatie die ik voer, is jullie beroepsgroep afwezig. Wees voorbereid. De meeste mensen overschatten de toekomstige technische mogelijkheden, maar onderschatten vervolgens de snelheid waarmee technologieën zich ontwikkelen”, besluit hij.
Dr. Marijke van Oosten, wetenschapsjournalist
Oncologie Up-to-date 2018 vol 9 nummer 3
DEEL DIT ARTIKEL:
