Het NTHL1-gen, dat eerder al in verband is gebracht met darmkanker, heeft ook een relatie met andere soorten kanker, waaronder borstkanker. Dat blijkt uit onderzoek vanuit het Radboudumc (Nijmegen), Leids Universitair Medisch Centrum (Leiden) en Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie (Utrecht), samen met internationale collega's. Dit nieuwe multitumorsyndroom wordt beschreven in een publicatie in Cancer Cell. Prof. dr. Nicoline Hoogerbrugge, hoogleraar Erfelijke Kanker bij het Radboudumc: “Hiermee zetten we een nieuwe stap in het vinden van kankergenen.”
NTHL1 is betrokken bij DNA-reparatie en herkent een specifieke vorm van DNA-schade, namelijk vervanging van de base cytosine door thymine. Bij een mutatie in het NTHL1-gen wordt deze schade niet herkend en dus ook niet hersteld. Zo ontstaan meer mutaties, die op specifieke plekken in het DNA optreden en een herkenbaar mutatiepatroon vormen. Deze mutaties kunnen leiden tot kanker. Hoogerbrugge en collega's toonden drie jaar geleden al aan dat zeldzame mutaties in het NTHL1-gen kunnen leiden tot darmpoliepen, die zich kunnen ontwikkelen tot darmkanker. In hun huidige publicatie beschrijven de onderzoekers zeventien families met één generatie waarin familieleden NTHL1-mutaties hebben.1 De helft van de onderzochte patiënten ontwikkelde in hun leven meerdere soorten kanker, met name borstkanker.
Moeilijk op te sporen
Mutaties in het NTHL1-gen zijn erg zeldzaam en kunnen alleen tot kanker leiden bij overerving van beide ouders. De onderzoekers schatten dat dit bij ongeveer één op de 115.000 mensen het geval is. NTHL1-mutaties en het bijbehorende multitumorsyndroom zijn moeilijk op te sporen, omdat dit in slechts één generatie van een familie tot kanker leidt.
Hoogerbrugge: “Op dit moment kijken we al bij patiënten met veel darmpoliepen of ze mutaties hebben in het NTHL1-gen. Op termijn willen we ook gaan kijken naar NTHL1-mutaties bij patiënten die zelf vaker kanker ontwikkelen, en ook broers en zussen hebben met meerdere vormen van kanker. Een betere karakterisering van patiënten met mutaties in het NTHL1-gen leidt tot een betere inschatting van het risico dat deze patiënten lopen op bepaalde soorten kanker.”
Mutatiepatroon
Mutaties in het NTHL1-gen veroorzaken een specifiek patroon van andere mutaties. Doordat dit patroon alleen voorkomt in tumoren van patiënten met een NTHL1-mutatie, konden de onderzoekers dit patroon koppelen aan het NTHL1-gen. Dr. Richarda de Voer, moleculair bioloog bij het Radboudumc en gedeeld eerste auteur van de publicatie: “Deze methode kan in de toekomst ook gebruikt worden om nieuwe genetische oorzaken van kanker op te sporen. Er zijn meer dan dertig van dergelijke patronen bekend, niet alleen specifiek voor NTHL1. Als bij een patiënt met meerdere soorten kanker al deze tumoren hetzelfde mutatiepatroon hebben, is dat een sterke aanwijzing voor een genetische oorzaak.”
Referentie
1. Grolleman JE, et al. Cancer Cell 2019;35:256-66.
Drs. Kees Vermeer, wetenschapsjournalist
Oncologie Up-to-date 2019 vol 10 nummer 2
DEEL DIT ARTIKEL:
