Continuering Citrienfonds

8 augustus 2018

Begin juni ondertekenden minister Bruno Bruins van Medische Zorg en Sport samen met belangrijke partijen in de zorg het hoofdlijnenakkoord voor medisch-specialistische zorg 2019-2022. Het Citrienfonds krijgt volgens dat akkoord een vervolg. Dr. Rob Dillmann, voorzitter van zowel de Raad van Bestuur van Isala (Zwolle) als van de landelijke Taskforce Oncologie, geeft aan wat dit betekent voor het uit het Citrienfonds gefinancierde programma ‘Naar regionale oncologienetwerken’.

“In het hoofdlijnenakkoord staat dat er een continuering is van het Citrienfonds, maar niet meer dan dat”, vertelt Rob Dillmann. “Of de oncologie de komende jaren weer kan rekenen op een apart programma binnen het fonds is nog niet duidelijk, maar daar ga ik wel van uit. Het hoofdlijnenakkoord biedt daar prima aanknopingspunten voor. De thema’s voor zorg in het algemeen komen overeen met de onderwerpen die uitgewerkt worden binnen het landelijke oncologieprogramma. Waarschijnlijk krijgen we binnenkort uitsluitsel.”
Kan de Taskforce Oncologie nog iets betekenen bij de verdeling van de Citrienfondsgelden? “De Taskforce spreekt unaniem zijn steun voor een oncologisch programma uit”, verzekert de voorzitter. “Daar zal naar geluisterd worden. Immers, de meeste organisaties die aan de Taskforce Oncologie deelnemen, vormen ook een partij in het hoofdlijnenakkoord.”

Gezamenlijke ambities
De Taskforce Oncologie zit niet alleen op één lijn met het hoofdlijnenakkoord, maar ook met de leiding van het Citrienprogramma. “De afgelopen jaren zijn het management van het Citrienprogramma en de Taskforce naar elkaar toe gegroeid”, vertelt Dillmann. “Binnen dat programma zijn allerlei instrumentaria ontwikkeld die netwerkvorming binnen de oncologie kunnen verbeteren. De Taskforce hielp daarbij door op verschillende terreinen hindernissen weg te nemen, zoals op het gebied van financiering of bij afspraken met de NZa. Daarnaast fungeerde dit gremium als maatschappelijke antenne voor wat er speelt in de oncologische zorg en welke issues aandacht behoeven in het landelijke programma.”

Opbrengst samenwerking
De samenwerking tussen het Citrienprogramma en de Taskforce heeft in de afgelopen jaren tot verschillende producten geleid. Dillmann: “Vanuit de Taskforce is het koersboek oncologie tot stand gekomen met daarin veel aandacht voor de ontwikkeling van oncologienetwerken. Daarnaast is goed nagedacht over de organisatie van het multidisciplinair overleg (MDO), opdat expertise steeds op het goede moment wordt ingezet. Voor gegevens- en beeldmateriaaluitwisseling is het XDS-systeem ontwikkeld en door het landelijke Informatieberaad tot standaardsysteem uitgeroepen. Dit is op verschillende plaatsen geïmplementeerd en zal de komende jaren sectorbreed worden ingevoerd. Er zijn ook andere nuttige producten ontwikkeld. We zijn echter nog niet klaar. Daarom zou het heel mooi zijn als er wederom geld beschikbaar komt vanuit het Citrienfonds.”

Oncologie Health Agreement
De verschillende partijen die betrokken zijn bij de vorming van netwerken gaan ook in de komende jaren samenwerken, ongeacht of er een apart oncologieprogramma komt of niet. “Op 31 oktober is er een bijeenkomst van de leiding van het Citrienprogramma en de leden van de Taskforce Oncologie, waar besproken wordt wat er behaald is en wat we met zijn allen nog willen bereiken”, meldt Dillmann. “Voor de komende jaren proberen we gezamenlijke afspraken vast te leggen in de zogenoemde Oncologie Health Agreement. We hopen dat 31 oktober klaar te hebben en het tijdens die bijeenkomst te kunnen ondertekenen. Lukt dat niet, dan is het in ieder geval voor 1 januari 2019 af, zodat we volgend jaar een vliegende start kunnen maken.”  

Inkomsten en kosten
In de Oncologie Health Agreement zullen verschillende onderwerpen aan de orde komen (zie Kader). Een deel daarvan betreft verdere uitwerking van lopende projecten, zoals inrichting van het MDO, verdere implementatie van XDS en adequate financiering van zorg binnen de netwerken. “Bij dat laatste gaat het om verdeling van inkomsten en kosten tussen ziekenhuizen als een patiënt in één ziekenhuis begint met zijn zorgtraject, maar naar elders gaat voor bepaalde geconcentreerde zorg. Daarnaast is de bekostiging van de MDO’s nog niet rond. De netwerken moeten daar goed in ondersteund worden. Momenteel kijken ziekenhuizen een beetje hoe het valt en laten zich er niet te veel door belemmeren. Maar als je wilt dat financieringsissues geen hindernis zijn voor het leveren van de beste zorg voor een patiënt binnen een netwerk, dan moet je daar goede afspraken over maken."

Veelvormigheid in netwerken
Een wat nieuwer onderwerp betreft inventarisatie van oncologienetwerken. “Dat is een nevenonderwerp waar noch het Citrienprogramma noch de Taskforce op aan heeft gestuurd”, merkt Dillmann op. “Er werd al samengewerkt voordat het oncologieprogramma er was. Die samenwerkingsverbanden zijn doorontwikkeld, maar daardoor zijn er verschillende typen netwerken ontstaan met allemaal een andere vorm en beleid. Een netwerk kan per patiëntgroep of per tumortype werken. Soms zijn het netwerken van ziekenhuizen met een academisch ziekenhuis, soms zonder academisch ziekenhuis. We zijn aan het inventariseren welk netwerk waar zit, hoe deze zijn ingericht en wat de ervaringen van die netwerken zijn. Het is de bedoeling dat men nog meer van elkaar kan leren en er zo een versnelling in de verbetering van netwerken plaatsvindt.”

Zeldzame oncologische aandoeningen en basisdossier
De Taskforce gaat zich ook buigen over zorg aan patiënten met heel zeldzame oncologische aandoeningen. “Patiëntenorganisaties vragen daar terecht aandacht voor. We gaan kijken of we met goede voorstellen kunnen komen. Dat is nog best een hele toer, want het gaat om heel kleine aantallen patiënten.”
Er zijn ook plannen voor de ontwikkeling en implementatie van een basisdossier. “Dit betreft afspraken over de basisinformatie die in een dossier moet staan, zodat zorgverleners uit verschillende ziekenhuizen een goed gezamenlijk overleg kunnen voeren.”

Verlanglijstje
Enkele onderwerpen hebben (nog) geen vast omlijnd plekje binnen de plannen voor 2019 en daarna. Dillmann: “Veel oncologische patiënten komen op een gegeven moment in een palliatief traject. De palliatieve zorg hoort dus ook in het hele oncologische behandel- en begeleidingspalet. Daar moeten we nog flink aandacht aan besteden. Wat ook nog niet expliciet in de planning staat, maar zeker aandacht verdient, is de samenwerking met inloophuizen. Die worden veelal gerund door zowel professionals als vrijwilligers. Zij begeleiden en ondersteunen patiënten met kanker, zodat die leren leven met hun ziekte en met de ingrijpende psychosociale gevolgen ervan. Dat kan dan gaan om het (her)vinden van een evenwicht in gezin, relatie of werk, maar ook om iemands zelfbeeld.”

Dr. Marijke van Oosten, wetenschapsjournalist

Oncologie Up-to-date 2018 vol 9 nummer4

 

 

 

---