Tijdens de Oncologiedagen voor Nederland en Vlaanderen 2017 is het proefschrift van dr. Niek Hugen door de NVMO en haar Belgische zusterorganisatie BSMO uitgeroepen tot Oncologieproefschrift van het jaar.* Een korte samenvatting.
Niek Hugen, momenteel chirurg in opleiding bij Rijnstate in Arnhem, promoveerde (cum laude) op 7 januari 2016 aan de Radboud Universiteit Nijmegen. In zijn proefschrift Clinical and biological aspects of mucinous colorectal cancer analyseert hij de prognostische waarde van twee minder vaak voorkomende histologische typen colorectaal carcinoom: het mucineus adenocarcinoom en het zegelringcarcinoom. Het mucineuze type komt voor bij ongeveer 15% van alle patiënten met coloncarcinoom, het zegelringtype bij 1%. Een van de zaken die hij aantoonde is dat de overleving van patiënten met een mucineus adenocarcinoom in het rectum tot begin deze eeuw slechter was dan die van patiënten met een regulier adenocarcinoom in het rectum (vijfjaarsoverleving respectievelijk 32% versus 40%). In de periode daarna is de overleving voor beide typen identiek, waarschijnlijk als gevolg van de algehele verbetering van de behandeling van rectumcarcinoom. Een opvallende bevinding hierbij was dat een complete pathologische respons na chemoradiotherapie niet voorkwam bij patiënten met een mucineus carcinoom (versus 20% bij de adenocarcinoompatiënten). Mucineus adenocarcinoom en zegelringadenocarcinoom blijken tevens gekenmerkt te worden door een afwijkend metastaseringspatroon, waarbij vaak meer organen en met name het peritoneum zijn aangedaan dan bij regulier adenocarcinoom. Ten slotte liet hij zien dat er bij mucineus adenocarcinoom minder vaak sprake is van chromosomale instabiliteit in de tumorcellen dan bij het reguliere adenocarcinoom (8% versus 32%). De aanwezigheid van chromosomale instabiliteit bleek voor patiënten met gemetastaseerd mucineus adenocarcinoom een negatieve prognostische marker.
* Ook het proefschrift Autologous mRNA electroporated dendritic cell-based immunotherapy for melanoma patients van dr. Sofie Wilgenhof werd uitgeroepen tot Oncologieproefschrift van het jaar. Wilgenhof promoveerde op 29 juni jl. aan de Vrije Universiteit Brussel. Zij was verhinderd om de prijs tijdens de Oncologiedagen persoonlijk in ontvangst te nemen.
Dr. Marten Dooper, wetenschapsjournalist
Oncologie Up-to-date 2018 vol 9 nummer 1