Digitalisering, automatisering, AI en datagedreven zorg zijn veelgebruikte modewoorden in de hedendaagse gezondheidszorg. De dagelijkse praktijk op dit gebied is vaak weerbarstig. Tijdens het SONCOS Therapie op Maat 2023 gaf dr. Guido van den Broek, KNO-arts, hoofd-halschirurg en chief medical information officer in het Radboudumc te Nijmegen, tips om van de droom een daad te maken.
De eerste tip van Guido van den Broek was heel duidelijk: “Houd ondanks media-uitingen als ‘AI beats the doctor’ en dergelijke, voor ogen dat automatisering en datagedreven zorg geen strijd is tussen artsen en data. Het is een gezamenlijke opgave; data kunnen artsen helpen en artsen kunnen de data helpen. Alleen in goede samenwerking kan dit leiden tot een betere kwaliteit van het ziekteproces.”
Zijn daaruit voortkomende tweede tip liet ook niets aan duidelijkheid over. “Om de nu nog bestaande kloof tussen zorg en ict te dichten, is het nodig dat artsen en ict’ers samen optrekken. Ga naast de ict’er zitten, bespreek samen de wensen, ideeën, verwachtingen en frustraties aan beide kanten en kijk welke mooie stappen je samen kunt maken.”
Digitale transitie
Van den Broek merkte vervolgens op dat het verzamelen van data geen doel op zich is. “Die data blijven dan waarschijnlijk ongebruikt in een computer achter. Je moet je eerst afvragen wat e met die data wilt. Dat bepaalt welke data je gaat verzamelen en hoe die data zodanig gelabeld en van context worden voorzien dat je het doel dat je voor ogen hebt, ermee kunt bereiken.” Zo’n doel is bijvoorbeeld het verbeteren van de doelmatigheid van de zorg. “Dat kan enerzijds betekenen betere zorg op maat leveren voor de individuele patiënt op basis van voorspellende modellen, maar anderzijds ook het verbeteren van de workflow en het verminderen van administratieve lasten voor de zorgverleners.”
Om te komen tot een succesvolle digitale transitie in een zorgproces, is het vervolgens nodig dat mens, zorgproces en het digitale systeem goed op elkaar worden afgestemd. “Dat afstemmen is een continu lerend proces dat het beoogde doel steeds verder binnen handbereik brengt. Mensen moeten worden getraind, het zorgproces stapje voor stapje aangepast aan de gewenste doelen, en het digitale systeem aangepast aan het zorgproces, bijvoorbeeld wanneer en hoe data kunnen worden geregistreerd. Het huidige zorgproces is daarbij het startpunt.”
Vebetercyclus
Dat het daadwerkelijk bereiken van het gewenste doel geen utopie is, illustreerde Van den Broek met de verbeteringen in de zorg voor patiënten met een hoofd-halstumor die de afgelopen jaren in het Radboudumc tot stand zijn gekomen. “De continue verbetercyclus in het faciliteren van de dataverzameling en aanpassingen in het zorgpad hebben geleid tot een toename van de kwaliteit van de dossiervoering, onder andere door automatische reminders, tot 20% minder administratieve druk, en tot een optimale patiëntenflow. Maar bovenal leidden onder andere real-time monitoring en verbeterde aandacht voor complicaties en behoeften bij de patiënt, ook tot een betere overleving en kwaliteit van leven van de patiënten. Dus zonder dat de feitelijke medische ingrepen veranderd waren. We werken nu aan het valideren van een algoritme, ontwikkeld op basis van de verzamelde data, dat in staat is op het niveau van de individuele patiënt klinische uitkomsten, bijvoorbeeld het risico op een bepaald event, te voorspellen.”
Dr. Marten Dooper, wetenschapsjournalist
Oncologie Up-to-date 2023 vol 14 nummer 2
DEEL DIT ARTIKEL:
