Genomische analyse van celvrij DNA dat circuleert in het bloed kan gebruikt worden voor de detectie van vroeg-stadium longkanker. Dat rapporteerden onderzoekers van de Circulating Cell-Free Genome Atlas (CCGA)-studie tijdens de 2018 ASCO Annual Meeting.
De CCGA-studie is een grote, observationele studie in de Verenigde Staten en Canada die de waarde onderzoekt van in het bloed circulerend DNA afkomstig van tumoren.1In de studie zijn tot nu toe meer dan 12.000 van de geplande 15.000 deelnemers geïncludeerd (70% met kanker, 30% zonder kanker), en in Chicago werden de resultaten gepresenteerd van de eerste, vooraf geplande substudie van de CCGA-studie. De onderzoekers voerden in deze substudie drie prototype sequencingassays uit op bloedmonsters van ongeveer 1.700 deelnemers met verschillende soorten kanker. De resultaten van verschillende andere typen kanker worden apart gepresenteerd tijdens het ASCO-congres.2,3,4
Dr. Geoffry R. Oxnard (Harvard Medical School, Boston, Verenigde Staten) presenteerde de resultaten van een studie gericht op de genomische analyse van circulerend celvrij DNA voor de detectie van vroeg-stadium longkanker. Bij 127 patiënten met longkanker werden drie soorten assays getest: targeted sequencing, whole genome sequencing(WGS) en whole genome bisulfite sequencing(WGBS).
De onderzoekers lieten zien dat het biologische signaal voor longkanker vergelijkbaar was tussen de drie soorten assays, en dat het signaal toenam met het kankerstadium. Oxnard liet verder zien dat WGBS 41% van de vroeg-stadium (I-IIIA) longkankers detecteerde, en 89% van de laat-stadium (IIIB-IV) longkankers, met een specificiteit van 98%. De WGS-assay had een vergelijkbare efficiëntie en detecteerde 38% van de vroeg-stadium longkankers en 87% van de laat-stadium longkankers. Met targeted sequencingdetecteerden de onderzoekers respectievelijk 51% en 89% van de vroeg- en laat-stadium longkankers.
De eerste resultaten suggereren dat alle drie de soorten assays longkanker kunnen detecteren met een lage mate van fout-positieven. Slechts vijf van de 580 controles (<1%) vertoonden een longkankersignaal in elk van de drie soorten assays. Van deze vijf deelnemers werden twee personen later alsnog gediagnosticeerd met kanker (een met stadium III-ovariumcarcinoom, en een met stadium II-endometriumcarcinoom). Anders dan bij circulerend tumor DNA worden bij celvrij DNA de witte bloedcellen uitgefilterd, zodat eventuele mutaties in de witte bloedcellen niet kunnen leiden tot fout-positieven, aldus Oxnard.
De onderzoekers verifiëren de resultaten momenteel in een onafhankelijke groep van ongeveer 1.000 deelnemers. “Dit zijn veelbelovende resultaten, en de volgende stappen zijn om de assays verder te optimaliseren en de resultaten te valideren bij een grotere groep mensen”, zei Oxnard. Hij verwacht dat door grotere aantallen en de toepassing van machine learningbenaderingen de prestatie van de assays zal verbeteren.
Referentie
1. Oxnard GR, et al. J Clin Oncol 2018;36 (suppl): abstr LBA8501.
2. Liu MC, et al. J Clin Oncol 2018;36 (suppl): abstr 536.
3. Klein EA, et al. J Clin Oncol 2018;36 (suppl): abstr 12021.
4. Swanton C, et al. J Clin Oncol 2018;36 (suppl): abstr 12003.
Drs. Twan van Venrooij, wetenschapsjournalist