De chemotherapiecombinatie mFOLFIRINOX is weliswaar toxischer dan de gebruikelijke gemcitabine, maar kan niettemin veilig worden toegepast als adjuvante behandeling voor pancreascarcinoom. Zowel de ziektevrije als algehele overleving zijn aanmerkelijk beter, zo laten de resultaten van een Frans-Canadese vergelijkende fase 3-studie zien.
Dr. Thierry Conroy (Nancy, Frankrijk) presenteerde de internationale PRODIGE 24/CCTG PA.6 multicenter fase 3-studie, waarin bij patiënten met gereseceerd pancreascarcinoom de effectiviteit van adjuvante mFOLFIRINOX is vergeleken met gemcitabine.1“Adjuvante chemotherapie reduceert het risico op recidief en sinds 2008 wordt hiervoor standaard zes maanden gemcitabine en/of fluoropyrimidine gegeven. Toch keert bij 71-76% van de patiënten de ziekte binnen twee jaar terug.”
Een eerdere studie van Conroy had laten zien dat bij patiënten met uitgezaaid pancreascarcinoom en een gunstige performance status FOLFIRINOX een veelbelovend eerstelijnsalternatief is voor gemcitabine.2FOLFIRINOX is een combinatie van oxaliplatin, leucovorine, irinotecan en een bolus fluorouracil, alle intraveneus toegediend op dag 1, gevolgd door een 46-uurs infuus van fluorouracil. Dit wordt elke twee weken gedurende twaalf cycli herhaald. Veel centra hebben vervolgens de FOLFIRINOX aangepast om het als adjuvante behandeling te kunnen toepassen: zonder de bolus fluorouracil werd er minder hematologische toxiciteit en diarree gezien, met behoud van effectiviteit. Deze gemodificeerde combinatie (mFOLFIRINOX) is nu vergeleken met zes maanden drie tot vier wekelijks gemcitabine. Hiertoe werden 493 patiënten uit Franse en Canadese centra gerandomiseerd die waren gereseceerd voor pancreascarcinoom, geen tumorrest op de postoperatieve CT-scan lieten zien en met een goede performance status (0-1). De primaire uitkomstmaat was ziektevrije overleving.
Een belangrijk aspect van deze studie was de vraag mFOLFIRINOX veilig kan worden gegeven – men zou meer toxiciteit verwachten dan bij monotherapie. Inderdaad veroorzaakte mFOLFIRINOX significant meer diarree (18,6% versus 3,7%), moeheid (11,0% versus 4,6%) en braken (5,0% versus 1,2%). Ook was er sprake van sensorische perifere neuropathie (9,3%) en mucositis (2,5%). Daarentegen liet de gemcitabinegroep significant meer trombocytopenie zien (4,5% versus 1,3%) en ook werd voor deze groep meer hoofdpijn, koorts, lymfopenie en toename van transaminase gerapporteerd.
Spectaculair was het effect op de mediane ziektevrije en algehele overleving. De mediane ziektevrije overleving was 21,6 maanden voor mFOLFIRINOX en 12,8 maanden voor gemcitabine (HR 0,58; 95% BI 0,46-0,73; p<0,0001). De percentages ziektevrije overleving na drie jaar waren respectievelijk 39,7% en 21,4%. Dit voordeel van mFOLFIRINOX werd in alle subgroepen gezien. De mediane algehele overleving was voor mFOLFORINOX 54,4 maanden, voor gemcitabine 35,0 maanden (HR 0,64; 95% BI 0,48-0,86; p=0,003), met driejaarsoverlevingen van respectievelijk 63,4% en 48,6%.
“De mediane overleving na mFOLFIRINOX is de beste die we ooit hebben gezien met een adjuvante behandeling bij dit tumortype: een 15% toename in het kankergerelateerde overlevingspercentage na drie jaar.”
Referenties
1. Conroy, T. J Clin Oncol 2018;36 (suppl): abstr LBA4001.
2. Conroy T, et al. New Eng J Med 2011;364:1817-25.
Dr. Jan Hein van Dierendonck, wetenschapsjournalist